Is samenwerken vooral sleuren en trekken? (6/8)

Als ik cursussen geef vraag ik deelnemers naar hun eigen leervraag. Als hulp bij het opschrijven geef ik een invulzin: ‘hoe kan ik ….. zonder dat….”. Je maakt met zo’n zin heel concreet wat je wilt bereiken én wat je daarbij niet wilt verliezen. Dat maakt de spanning voelbaar waar je in zit.

Als ik de leervragen verzamel valt me iets op. Veel deelnemers schrijven: ‘hoe kan ik mijn project realiseren, zonder dat ik ga sleuren en trekken aan anderen’? Die vraag zie ik in tientallen varianten voorbij komen. Sleuren en trekken aan anderen, weerstand overwinnen, overtuigen… het kost ons allemaal veel energie. Kan dat ook anders?

Een tijdje geleden was ik aanwezig bij een mooie bijeenkomst over volgerschap. Het is een onderwerp dat mij intrigeert. Formeel gezien zijn er in organisaties immers veel meer volgers dan leiders; de verhouding is meestal 1:10 of zelfs meer. Leiders bestaan alleen bij de gratie van volgers, zoals dit bekende filmpje laat zien:

Toch vind je op de site van Managementboek 350 boeken over leiders en maar 3 boeken over volgers. In de Westerse cultuur associëren we ‘leiden’ kennelijk met initiatief en actie en ‘volgen’ met passiviteit. Vreemd, want we weten al eeuwenlang dat er veel moed voor nodig kan zijn om te volgen. Kijk maar naar de moedige mensen die in een dictatuur een nieuwe (democratische) beweging durven te gaan volgen.

Het antwoord op de vraag ‘hoe kan ik mijn project realiseren, zonder dat ik ga sleuren en trekken aan anderen’? kan dus zijn: ‘vertoon goed volgerschap’.

Denken en doen in driehoeken (5/8)

Vorig jaar begeleidde ik twee intervisiegroepen van ambtenaren. Zij zochten gedreven naar innovatieve manieren om samen te werken met burgers en ondernemers. Lokaal initiatief stond centraal. Daar waar initiatief opbloeide wilden de ambtenaren ondersteunen.

Tijdens de intervisie bleek dat zij nog moesten wennen aan de nieuwe rol. Ze stelden veel vragen. Hoe laat je het initiatief bij de andere partij, zonder je passief op te stellen? Hoe krijg je je leidinggevende zo ver dat zij aansluit in plaats van te bepalen?

Een model dat behulpzaam bleek bij deze vragen is het ‘denken in driehoeken’ van Kessels en Smit. Daarmee maak je rollen en werkrelaties duidelijk.
Er zijn drie rollen:

  • Initiator
  • Actor
  • en Ondersteuner.

In de intervisiegroep tekenden we eerst de ‘klassieke’ driehoek (links in het plaatje; klik voor een vergrote versie). De rollen daarin zijn herkenbaar.

Pas jij je communicatie aan op generatieverschillen? (4/8)

Als je midden in de netwerksamenleving staat, is het essentieel dat je in staat bent te communiceren met mensen met verschillende waardenoriëntaties . Maar dat is nog niet genoeg.

Heb jij ook oog voor de drijfveren van verschillende generaties?  Als je die verschillen kent, communiceer je gemakkelijker met vrienden, collega’s of samenwerkingspartners met verschillende leeftijden. En misschien zelfs met je eigen pubers :-). Deze infografic vat een aantal kenmerkende verschillen tussen generaties samen (klik hier of op het plaatje voor een vergroting). Ken jij de kenmerken van de verschillende generaties?

BabyboomersGenerations

De babyboomers zijn in het decennium na de Tweede Wereldoorlog geboren en gaan nu zo ongeveer met pensioen. Zij hebben vaak een autoritaire opvoeding gehad in grote g ezinnen, en hun levensthema is daaraan te ontsnappen. Hun gebruik van digitale media is vaak bescheiden en vooral gericht op het vergaren van informatie.

De jongste babyboomers worden ook wel de protestgeneratie genoemd. Zij die zich eerst hebben afgezet tegen autoriteit bekleden nu zelf topposities. Maar ook zij naderen het einde van hun carrière. Deze groep heeft het vaak in materiële zin goed en krijgt meer tijd beschikbaar om zich maatschappelijk in te zetten. Digitale media worden in deze groep steeds meer gebruikt.

Generatie X
Na de babyboomgeneratie komt de generatie X.

Heb jij oog voor dagelijkse kleine kwaliteit? (2/8)

Heb jij wel eens achter je bureau een notitie geschreven, gebaseerd op het idee dat ‘de burger’ centraal staatt? Als je daadwerkelijk in de netwerkdemocratie stapt (zoals de bestuurder in mijn vorige blog) merk je dat ‘de’ burger niet bestaat. Burgers hebben verschillende waardenoriëntaties en communicatiestijlen. Het onderzoeksbureau Motivaction doet daar al jaren onderzoek naar. Op basis van verschillen in waarden tussen mensen onderscheidt Motivaction vier verschillende burgerschapsstijlen:

• verantwoordelijkenBurgerschapsstijlen

• plichtsgetrouwen

• pragmatici

• buitenstaanders

In mijn eboek ‘Beter met burgers’ beschrijf ik deze vier verschillende stijlen. Ook vertel ik hoe je als professional aansluit bij de communicatiestijl van mensen met verschillende waardeoriëntaties. Dat klinkt misschien allemaal abstract. Maar het gaat juist over gewone situaties en gewone mensen. Dat merkte ik zelf in het dorp waar ik ben opgegroeid.

Fietsend de campings langs – ook dat is besturen (1/8)

Veel professionals in de publieke sector houden van hun vak en willen iets betekenen in hun dorp of stad.  De verhouding met bestuurders ervaren ze vaak als moeilijk; dat hoor ik in de trainingen Politiek-Bestuurlijke sensitiviteit die ik een paar keer per jaar geef. Toch kan samenwerken met bestuurders ook inspirerend zijn. Er zijn bestuurders die midden in de samenleving staan en volop samenwerken met professionals die dat ook willen.

Social media burgemeester

Op de kaart van gemeentes met een Twitterende burgemeester zie je in het uiterste oostpuntje van het land een donkergroen vak. Dat betekent dat daar de meest intensief Twitterende burgemeester van Nederland werkt. Michael Sijbom is een burgemeester die ik heb leren kennen als iemand die met twee benen in de ‘klassieke’ overheid én in de netwerkdemocratie staat. Hij is actief op Twitter, Facebook en andere media en heeft duizenden volgers. Communicatie vindt hij belangrijk en hij gebruikt daarvoor alle middelen. In een Prezi presentatie laat hij wat voor hem de rol is van een burgemeester in de netwerksamenleving. De Prezi bevat mooie voorbeelden van hoe hij communiceert vanuit de verschillende rollen van een burgemeester.

Sijbom doet dat met gevoel voor de locale context. Losser is een uitgestrekte gemeente met meerdere kernen. Sijbom heeft als doel om in de gemeente de verbinding te versterken én om Losser (dat relatief veel inkomsten uit toerisme heeft) in heel Nederland op een positieve manier op de kaart te zetten.