‘Morgen begin ik’ – de ups & downs van een #plasticdieet

Ik ben een bevoorrecht mens: in mijn hele leven ben ik nog nooit op dieet geweest. Maar ik zie om me heen wat een wilskracht en doorzettingsvermogen er nodig is om een dieet te volgen.

Dat heeft natuurlijk alles te maken met veranderen. Ben Tiggelaar heeft daar een mooi toegankelijk boek over geschreven: Doen ! Echt een aanrader voor wie iets in zijn gedrag wil veranderen. Ben’s eerste stelling is: veranderen draait om het realiseren van nieuw gewoontegedrag. Dat lijkt simpel, maar is het niet. Het vraagt aandacht, energie en tijd. Maar de beloning is: zodra je als je nieuwe gedrag gewoontegedrag is, hoef je er niets meer voor te doen!

Veranderen van gewoonten met verstand en gevoel

Dat geldt dus ook als je op plasticdieet gaat en je afval wil verminderen.In mijn vorige blog vertelde ik dat ik, toen we plastic afval gingen scheiden, echt schrok van de hoeveelheid die we produceren. Dat schrikken heeft een functie. Tiggelaar zegt: ‘onderzoek wat mogelijk is en gebruik daarbij je verstand en je gevoel’. Kijk niet naar waar je vanaf wil, maar waar je naar toe wil. En gebruik daarbij je verstand en gevoel als ‘motor’.

Dat gevoel was er dus wel: ik was écht verdrietig over hoe we met plastic de natuur vernietigen. Met mijn verstand vroeg ik me af: ‘waar kan ik beginnen? Wat zijn eigenlijk de grootste veroorzakers van plastic afval’? Een snelle zoektocht op Internet leverde in ieder geval één onthutsend cijfer op. We gooien in Nederland bijna 900 miljoen plastic flesjes weg, bijna 21 miljoen kilo per jaar.

Vanaf dat moment namen we (want mijn lieve man deed ook mee) de eerste stap van ons plasticdieet (hoewel we dat niet zo noemden :-). Als aandenken aan een avond bij TheOceanCleanUp kochten we een mooie bijpassende Dopper. Ook die is van plastic, maar wel gerecycled. Bij voorbaat al een leuke beloning voor ons goede voornemen. Sinds die tijd reist de Dopper dagelijks met ons mee en wordt overal gevuld met kraanwater.

Eind goed al goed?

Nou nee. Ben Tiggelaar zegt het ook: je komt in verandersituaties die het je moeilijk maken om je ‘nieuwe gewenste gedrag’ te vertonen. Je bent moe. Je bent je Dopper vergeten. In een buitenlands hotel is het kraanwater vies en er staan gratis plastic flesjes bronwater in het koelkastje. Niets is gemakkelijker dan terug te vallen in oud gedrag. Dat gebeurde ook. In het hotel maakte ik twee flesjes open en goot ze leeg in onze Doppers. Een rare actie natuurlijk. De volgende dag stonden er twee nieuwe plastic flesjes. Toen was ik er ook weer klaar mee.

Tiggelaar noemt een paar dingen die je kan doen als je in zo’n lastige verandersituatie komt. Eén ervan is ‘sociale antecedenten gebruiken’. Man en ik kunnen elkaar eraan herinneren dat we geen plastic flesjes meer willen gebruiken. Of we kunnen volgens Tiggelaar ‘counter gedrag inzetten’ . In ons geval: in het hotel een kop thee gaan drinken in plaats van ons waterflesje te vullen.

Nog wat weetjes over het nut van een #plasticdieet

Wil jij ook minder plastic gebruiken, of doe je dat al? Dan heb ik nog een paar feiten voor je. Wereldwijd worden er dagelijks meer dan 100 miljoen plastic flessen gebruik. Slechts 1 of 5 plastic flessen wordt recycled. De rest wordt afval en 10% daarvan komt terecht in de oceaan. Een PET fles valt pas na 700 jaar uit elkaar.

Op dit blog zal ik de komende weken meer schrijven over het verminderen van plastic afval. En de ups-en-downs die ik daarbij tegenkom. Ook kijk ik hoe inzichten uit de veranderkunde mij (en misschien ook jou) daarbij kunnen helpen. Tot snel !

The Ocean Clean Up: inspiratie om zelf ook te veranderen

Eén persoon kan in de wereld een grote verandering teweeg brengen. Zo’n persoon is Boyan Slat. In 2014 maakte ik kennis met zijn idee: het opruimen van de gigantische hoeveelheden plastic in de oceanen. De naam van dit project:‘The Ocean Clean Up’.

Boyan was een gedreven,18-jarige student. Hij bedacht een oplossing voor één van de grootste milieuproblemen van deze tijd en ging daarmee gewoon aan de slag ! Ik vond dat enorm inspirerend en ook een wake-up call waardoor ik zag wat wij de natuur (en daarmee onszelf) aandoen. Een enorme hoeveelheid plastic bedreigt het leven in de oceaan. Vissen, zeedieren en vogels sterven doordat ze erin verstrikt raken. Het plastic komt in de voedselketen.

In de afgelopen jaren bleef ik Boyan en de Ocean Clean Up volgen. Ik zag hoe hij mensen om zich heen verzamelde die geïnspireerd werden. Technici en filmmakers stelden zich beschikbaar om het idee uit te werken en te promoten. Er startte een crowdfunding campagne in 2014, waar ik ook aan meedeed.

Het idee ontwikkelde zich tot een prototype, dat werd getest en doorgetest. Er kwam meer aandacht en meer funding. En nu is het zaterdag 8 september echt zover: het eerste werkende Ocean Clean Up systeem vertrekt vanuit de San Francisco Bay naar de ‘Great Ocean Garbage Patch’. Ik kijk er naar uit om het live te volgen ! Des te leuker om dat we dit voorjaar met vrienden hebben gezeild op de San Francisco Bay.

Voor mij is er sinds 2014 ook persoonlijk iets veranderd. Toen we ons plasticafval gingen scheiden, was ik geschockeerd. Wat een volume ! Daar begint dus het probleem.

We proberen nu steeds minder plastic te gebruiken. Het laatste jaar is daar een versnelling in gekomen. Door een voorbeeld te nemen aan jonge mensen, zoals Boyan, zie ik dat mijn acties kunnen helpen om een wereldwijd probleem aan te pakken. Het moet anders. Maar hoe ? Dat is nog een zoektocht. Kan mijn kennis van veranderkunde daarbij helpen?

Ik ben ermee aan de slag en ik deel dat graag met jullie via mijn blog. Wat je mag verwachten zijn praktische tips, komische worstelingen en een reflectie daarop vanuit de veranderkunde. Doen jullie mee?

Afsluiting van een mooie, hectische periode…..

Met plezier kijk ik terug op de werkconferentie die we organiseerden in Zwolle. Deze conferentie (en de conferenties in de andere regio’s) vormden de afsluiting van de activiteiten van OTAV

De werkconferenties boden een podium voor dilemma’s, praktijkverhalen, oplossingen en vraagstukken die leven binnen de regio’s. De opzet van de conferenties was overal hetzelfde, de invulling werd regionaal bepaald. In elk programma was aandacht voor verdieping en concrete uitvoering van een aantal actuele thema’s zoals integratie, nareizigers, huisvesting, onderwijs, werkgelegenheid, gezondheid en AMV’ers.

Voor mij ook de afsluiting van ruim een jaar waarin ik intensief met gemeenten uit de regio Gelderland en Overijssel heb samengewerkt. En met mijn collega-accountmanagers, de VNG, de ministeries van Binnenlandse Zaken, Veiligheid en Justitie en Sociale Zaken. Plus organisaties als het COA en Nidos. En natuurlijk met alle nieuwkomers in Nederland (zoals Zakwan in het filmpje) die vooral nu graag aan de slag willen hier.  Dank aan ieder !

 

Stilstaan

Een blog over stilstaan plaats ik eigenlijk elk jaar rond deze tijd. Het valt me op dat de tekst elke keer weer een nieuwe betekenis krijgt. Anno december 2016 horen en zien we afschuwelijke berichten over oorlog en aanslagen. Ik word er verdrietig van. Nog verdrietiger word ik van het commentaar op deze gebeurtenissen. Groepen mensen worden tegen elkaar opgezet. Polariseren is populair. Hoe kunnen we dat keren?

Volgens de I-Tjing, het Boek van Verandering, is dit de tijd van het jaar met maximale ‘yin’. Vooral de tijd tussen de winterzonnewende (21 december) en 6 januari vraagt om stilstaan.  Dat zie je in de natuur. Ook voor ons mensen is dit een natuurlijk moment om stil te staan, te ontvangen en vooral geen nieuwe dingen te beginnen.

iStock_000014115888Large (1)

Hoe moeilijk is stilstaan voor jou? Ik merk zelf dat het (vooral na een drukke periode) tijd vraagt om echt stil te gaan staan. Toch weet ik dat stilstaan, afscheid nemen, schoonmaken, de balans opmaken en loslaten passen bij dit moment. Wilskracht of de neiging om actief te reageren op polariserende praatjes zit me nu meer in de weg dan dat het helpt.

Als veranderkundige vind ik het een mooie gedachte dat verandering in organisaties, net als in de natuur, ook een proces is met een eigen  ‘seizoensritme’.  Door nu met dingen te stoppen, maken we ruimte voor wat naar ons toe wil komen.  Wat we nu laten verstoffen, wordt humus waarop over een paar maanden nieuwe dingen groeien. Uit wat nu dood lijkt, groeit straks nieuw groen. Een alternatief voor veranderplannen maken is: ruimte maken voor prille kiemen die je nu nog niet ziet. Straks in januari kunnen die prille kiemen zich ontwikkelen. Daarna kunnen we die ontwikkeling gaan ondersteunen. Misschien een mooie manier van doen voor 2017?

Ik wens iedereen voor de komende periode vooral veel rust en samen-zijn!

De veranderkunst van David Bowie

Ik beken het eerlijk. Ik ben in de ‘standaard’ valkuil van een zelfstandig ondernemer gestapt. Sinds half februari werk ik aan een drukke, prachtige opdracht voor een ministerie. Ook was ik nog actief in andere opdrachten. Er kwam ‘zomaar’ van alles op mijn pad.

Prachtig natuurlijk! Maar ook een valkuil dus. Ik ben vooral hard aan het werk geweest. Zelfs aan dit blog heb ik sinds februari niet meer geschreven. En dat terwijl ik zulke mooie ambities had voor een serie over favoriete verandermuziek! Ik heb het geduld van mijn lezers wel heel erg op de proef gesteld…….

Zelf-innovator

Vandaag pak ik de draad weer op, met een terugblik op de tentoonstelling die we bezochten over David Bowie in februari. Zelf ben ik niet echt een fan van de muziek van Bowie. Maar wat ik geweldig vind is de manier waarop hij zichzelf vanaf jonge leeftijd steeds opnieuw ‘uitvond’. In zijn muziek, in zijn kleding… Bowie1

Bowie werkte samen met andere grote kunstenaars aan prachtige creatieve producten. Als hij succesvol was met een album, herhaalde hij zichzelf niet. Steeds sloeg hij een nieuwe weg in.

Veranderkunst

Kunnen we als veranderaars in organisaties (en de wereld) iets leren van Bowie? Wat ik uit de tentoonstelling oppikte was in ieder geval:OPnieuw uitvinden

  • reageer niet alleen op verandering van buiten, maar durf vooral zelf een creatieve kracht in de wereld te zijn.
  • kies bewust met wie je samen wilt werken en creëren.
  • we kunnen allemaal een held zijn (al is het maar voor één dag).

Inspiratie

Ter afsluiting van deze blog natuurlijk een muziekfragment: het nummer Changes van Bowie. Toen ik op Facebook vroeg wat ieders favoriete nummer over veranderen was, scoorde deze hoog!

De laatste maanden komen er veel veranderingen op me af. Sommige mooi, sommige pijnlijk. Toch is Bowie een inspiratie. Je kunt jezelf altijd weer opnieuw uitvinden. Ik ben benieuwd hoe dat bij jullie is. Hoe ziet jullie nieuwste creatie er uit?