Er is veel te doen over professionals en verantwoorden. Is het effectief om te sturen op het aantal bonnen dat agenten schrijven?
Off het aantal minuten dat de thuiszorgmedewerker besteedt aan één handeling?
Volgens professor Matthieu Weggeman zijn dashboards achterhaalde manieren van sturen en verantwoorden op prestaties van professionals. Hij stelt dat die dashboards alleen nog in zwang zijn bij “MBA-managers die geen vak geleerd hebben”.
Maar hoe kan het dan wel? Bij professionele autonomie hoort immers ook professioneel verantwoorden. Niet alleen aan je baas, maar vooral ook aan collega-professionals en aan de klant of cliënt.
Op de werkconferentie “Publieke Beroepstrots” (in 2008) gaf Gabriël van den Brink daar al een antwoord op. Volgens hem moeten we sturen op goede, zinnige en zuinige dienstverlening. Hoe ziet dat er dan uit? Hoe herken je goed onderwijs of een professionele agent? Volgens Van den Brink zijn het vooral de professionals zelf die moeten vaststellen welke waarden voor professionele dienstverlening essentieel zijn. Tijdens de werkconferentie noemden de deelnemers er drie:
- deskundigheid
- betrokkenheid
- moed
Bij de laatste gaat het dan vooral om de moed om het eigen professionele verhaal (inzichten, vragen en ervaringen) te delen, ook als dat in eerste instantie tot weerstand of risico leidt.
Aan wie moet dat verhaal dan worden verteld? Van den Brink noemt drie groepen die recht hebben te weten wat een professional in de publieke sector doet: het brede publiek, de leidinggevenden en de collega-professionals. Verantwoorden door verhalen kan dan in de plaats komen van het invullen van formulieren.
Ook Weggeman sluit zich bij deze opvatting aan. Hij pleit voor het sturen op visie. En wijst erop dat juist de vakmatig geschoolde leidinggevende het onderscheid kan maken: wie functioneert als professional en wie niet? Een leidinggevende moet immers in staat zijn het professionele verhaal van zijn of haar medewerkers op z’n merites te beoordelen en er feedback op te geven. Zo onstaat leren.
Als schril contrast benoemt Weggeman het “MBA-management”: de als manager opgeleide man of vrouw die van sector naar sector hopt. Hij ziet dat in organisaties waar MBA-managers professionals aansturen het vertrouwen daalt en de roep om bewijsvoering met cijfers en rapportages toeneemt. Want dat sluit aan bij wat dit type manager kent: hij/ zij leidt immers niet vanuit vakkennis maar op basis van spreadsheets.
Conclusie van de werkconferentie in 2008: Conclusie van Weggeman: “een professionele leidinggevende stuurt op basis van vakmatige verhalen”.
Wat is jouw verhaal over je professionele bijdrage? En wie luistert daar naar?
Ik was aanwezig tijdens de werkconferentie 2008 en heb actief meegedacht over de vorm van deze meeting met Gabriel en anderen van de stichting. In de zaal dacht ik nog samen met de andere voortrekkers, we hebben in de praktijk als voortrekkers laten zien dat het kan, we delen het via verhalen of publicaties en als Gabriel, een man van naam dit bevestigd dan komen we een stapje verder. We kwamen zelfs in een boek(Nederlands en Engels) en via inspiratiebijeekomsten de boodschap en de verhalen verder uitgedragen.
Voor die tijd deelde ik deze overwinningen met de buurt en elke dag kreeg je dat terug met een vrolijk hallo of een stel schoolkinderen die je luidkeels begroeten.
Leuke verhalen over gezamenlijke successen. Samen met de buurt en andere professionals een proces weten op te bouwen.Verhalen die tot de verbeelding spreken werden opgetekend dooren daar komt hij weer Gabriel van de Brink in Prachtwijken. Hij gaf daarna gedragsadviezen die iedereen kan volgen. Ook werd het nog tot goed voorbeeld in Europa. Peter van Os heeft dit na lang onderzoek bevestigd.
In Twente/Nederland vind het nauwelijks navolging en de wijkagenten vertellen er niet over. Ook een virtueel kantoor wijkagenten bied geen uitkomst.Je hoort in Nederland wel dat ze op zoek zijn naar een goede aanpak. Ik word er af en toe stil van en denk wat doe ik niet goed, waarom komt het verhaal niet over. Ook nu is het verhaal van Pauline duidelijk en ik dacht ik plaats een reactie en hoop dat er iemand is die hier ervaring mee heeft.
Wie luistert er naar? Luisteren kan als je innerlijk rustig bent en
ontvankelijk voor een ander. Volgens mij komt dit moment nog dus gewoon wachten met het verhaal of zoals laatst bij een collega thuis, niets vertellen maar verbeelden(tekeningen maken). Dus eerst het plaatje en dan het verhaaltje. Deze manier gaf voor mij weer een nieuw begin.
Hoi Bennie, dank voor je reactie. Ik word hierdoor weer geinspireerd om iets te schrijven over luisteren naar verhalen. Want ja, je kunt wel iets vertellen…. maar het komt verder door te luisteren. Jouw verhaal geeft voor mij ook aan hoe lang de cirkel van feedback in organisaties vaak is. In plaats van meteen te horen hoe goed (of slecht) je iets deed in de beleving van bijvoorbeeld je leidinggevende, moet je gaan wachten op je jaarlijkse functioneringsgesprek. Dat matcht totaal niet met de maatschappelijke ontwikkeling, waar iedereen steeds sneller reageert.